بعد از موج هرمز
به گزارش شمال برگ، در هفته های گذشته، جزیره هرمز در مرکز موجی از واکنش های مردمی و رسانه ای قرار گرفت؛ خطر زیست محیطی که با برداشت بی رویه از خاک این جزیره حساس احساس شد اما آیا این موج نگرانی منجر به آگاهی و رفتار مسوولانه با مادر زمین شده است؟
به گزارش شمال برگ به نقل از ایسنا، دانه های خاک براق هرمز میان انگشتان می غلتد، درون شیشه هایی در شهر های دیگر فرود می آید و گوشه ای خاک می خورد و این البته تنها زاویه از روایتهای بیان شده در مورد خاک هرمز بود که موج رسانه ای و مردمی آن، بعد از مدتی قرار گرفت و حالا بعد از فروکش کردن موج هرمز، باید دید که چطور می توان از این فرصت برای تثبیت تغییرات اثرگذار بهره برد تا از تکرار آن جلوگیری کرد چونکه در صورت عدم «تثبیت مسئله» و «تغییر نگرش جامعه و مسئولان» در نهایت با گذر زمان حساسیت ها از بین خواهد رفت و شرایط دیگربار به روال سابق بازمی گردد.
علی تیموری - رئیس سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور - ضمن اشاره به برداشت غیر مجاز خاک جزیره هرمز، از استقرار یگان حفاظتی و اجرای طرح های آموزشی برای گردشگران خبر می دهد و می گوید: در جزیره هرمز، بعضی گردشگران گاه ناآگاهانه و گاه آگاهانه و با هدف سوءاستفاده، خاک را برداشت می کنند.
وی تأکید می کند: بر همین مبنا قوانین و قواعدی به اداره کل منابع طبیعی استان هرمزگان ابلاغ گردیده تا فعالیتهای آموزشی و ترویجی گسترده ای در سطح جزیره صورت گیرد تا گردشگران از ممنوعیت قانونی برداشت خاک از عرصه های منابع طبیعی آگاه شوند.
رئیس سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور می افزاید: در شروع سال هم دستور داده شد که در ورودی جزیره و نقاط حساس، کیوسک های نگهبانی توسط یگان حفاظت منابع طبیعی مستقر شود تا علاوه بر نظارت بر برداشت خاک، سایر تخلفات در رابطه با منابع طبیعی هم کنترل شود.
وی ادامه می دهد: بخش بزرگی از این مسأله نیازمند فرهنگ سازی است. وقتی توریست از قوانین آگاه نباشد، نمی توان از او انتظار رعایت کامل مقررات را داشت ازاین رو ابتدا باید آموزش و آگاه سازی صورت گیرد سپس در صورت تکرار تخلف، با آن برخورد شود.
رئیس مرکز آموزش و تربیت محیط بان سازمان حفاظت محیط زیست هم اعتقاد دارد بحران هایی مانند آن چه در هرمز رخ داد، تنها زمانی به فرصتی برای اصلاح تبدیل می شود که با آموزش مستمر، ضوابط روشن و مدیریت دقیق مقاصد گردشگری همراه باشد.
محمد مدادی در گفتگو با ایسنا به این پرسش که «پس از موج واکنش های عمومی به خاکبرداری از هرمز، آیا تغییری در نگاه مسؤلان، جامعه یا رویه های اجرایی احساس شده است؟» از منظرِ الزاماتِ اثرگذاری پاسخ می دهد و با تکیه بر ضرورت آموزش، تعیین ضوابط و مدیریت مقاصد گردشگری می گوید: برای پیشگیری از تکرار این رخدادها از راه تغییر نگرش جامعه و مسؤلان باید تمهیداتی را درنظر گرفت. این تمهیدات دارای الزاماتی است که اولین آن «آموزش» است.
وی تأکید می کند: جامعه و دستگاههای مرتبط از وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی تا شهرداری ها و دهیاری ها باید آموزش های در رابطه با گردشگری مسئولانه را دریافت کند. آموزش در این حیطه باید به نحوی باشد که هر نهاد بر مبنای محدوده اثرگذاری خود اقدامات موثری را انجام دهد.
مدادی بر اثرگذاری آموزش های مداوم تأکید و اظهار می کند: آموزش فرایندی مستمر و همیشگی است اما تنها بخشی از راهکار است.
وی آموزش را یکی از جوانب مهم مدیریت گردشگری محسوب می کند و می گوید: قبل از ورود یا در بدو ورود توریست به مقصد باید آموزش های لازم را دریافت کند. این آموزش ها شامل محدودیت ها، ممنوعیت ها، مخاطرات محیط زیستی و حتی مسایل فرهنگی آن منطقه می شود که در تمام دنیا صورت می گیرد. چنین الزاماتی در ایران هم باید وجود داشته باشد.
به گزارش شمال برگ به نقل از ایسنا، با وجود تمرکز بر موضوعات گردشگری، از سالهای گذشته، ابعاد دیگری از مبحث برداشت خاک از جزیره هرمز هم مورد توجه واقع شده است که همچون این مباحث میتوان به صادرات خاک، اشاره نمود. باآنکه که صادرات خاک هرمز از پیش، تکذیب شده است، اما با این وجود، رئیس سازمان حفاظت محیط زیست وقت در سال ۹۷ گفته بود «گزارشی به من دادند که از جزیره هرمز خاک صادر می کنند.»
در هر شرایط، حالا کار به جایی رسیده است که نجات خاک هرمز با کلماتی مانند خاک خواری، تاراج، صادرات و البته قاچاق پیوند خورده است،. به صورتی که اواسط فروردین ماه، فرمانده یگان حفاظت بندر شهید باهنر و شرق استان هرمزگان از کشف بیشتر از ۴۰ کیلوگرم خاک و سنگ جزیره هرمز توسط مأموران این یگان در بندر شهیده فاطمه نیک اطلاع داد.
مدادی در جواب ایسنا در رابطه با موارد مطرح شده در رابطه با صادرات خاک هرمز می گوید که در این حوزه اطلاعاتی ندارد و به آن ورود نمی کند.
به گفته وی مدیریت خاک دارای دستگاه متولی و دارای ضوابط و قانون است. دستگاههای متولی باید در این حوزه ورود و این مورد را صحت سنجی کنند.
رئیس مرکز آموزش و تربیت محیط بان سازمان حفاظت محیط زیست تأکید می کند: مدیریت مقاصد گردشگری امری بسیار ضروری است؛ بخصوص برای مقاصدی مانند جزیره هرمز که یک جزیره با ظرفیت شکننده به حساب می آید.
وی اعتقاد دارد که ضوابط مشخصی باید برای انواع گردشگری وجود داشته باشد و ضروری است تورهای طبیعت گردی، سفرهای خانوادگی یا فردی و... دارای قالب هایی مشخص باشد.
به اعتقاد مدادی ظرفیت ورود توریست به منطقه ای مانند هرمز باید مشخص شود؛ به این مفهوم که در یک روز، یک هفته یا یک سال چند نفر می توانند وارد منطقه شوند. رفتن به مقاصدی مانند هرمز باید از پیش مدیریت و برنامه ریزی و مشخص شود که چند نفر، در چه زمانی، می توانند وارد شوند و از کدام مسیرها عبور کنند، چه فعالیتهایی گردشگری همچون اقامت و.. برای آنها مجاز است.
رئیس مرکز آموزش و تربیت محیط بان سازمان حفاظت محیط زیست می افزاید: جزایری مانند هرمز به علت خصوصیت های خاص و مخاطب زیاد، نیازمند مدیریت دقیق تری در حوزه گردشگری می باشد.
مدادی «مدیریت گردشگری» را از راه مشارکت و تعامل سازمان حفاظت محیط زیست و وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در کمیته ملی طبیعت گردی امکانپذیر می داند و می افزاید: این کمیته که دبیرخانه اش در وزارت میراث فرهنگی مستقر است، مکانی برای هم افزایی نهادهای ذی ربط در حوزه گردشگری طبیعت است. سازمان حفاظت محیط زیست هم در این کمیته نماینده دارد. نماینده سازمان در این کمیته، دفتر زیستگاه ها و امور مناطق است که بعنوان بازوی اجرایی معاونت محیط طبیعی در این عرصه عمل می کند.
مدادی در انتها در رابطه با تغییرات بوجود آمده در نگاه مسؤلان، جامعه یا رویه های اجرایی، بعد از گذر از موج اخبار در رابطه با جزیره هرمز می گوید: این اتفاقات متاثر و ناراحت کننده است، اما طبیعتا توجهات را جلب خواهد نمود. توجه دستگاههای مسئول هم قطعا جلب شده و این امید وجود دارد که برای پیشگیری از تکرار اتفاقاتی از این دست، سیاست گذاری و برنامه ریزی کنند؛ نه تنها جزیره هرمز، که تمامی مناطق نیازمند آموزش، ضوابط، مدیریت مقاصد گردشگری و البته رعایت ظرفیت برد هر منطقه گردشگری می باشد.
منبع: شمال برگ
این مطلب شمالبرگ را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترینهای مرتبط در شمالبرگ
نظرات بینندگان شمالبرگ در مورد این مطلب