ورود گیلان به چاله جمعیتی تولد کمتر از مرگ است
شمال برگ: شمال برگ: کاهش نرخ باروری افزایش سالمندی و پیشی گرفتن مرگ ومیر از تولد، گیلان را وارد مرحله هشدار چاله جمعیتی کرده و زنگ خطر برای آینده اقتصادی، اجتماعی و بهداشتی این استان به صدا درآمده است.
خبرگزاری مهر، گروه استان ها: در سالیان اخیر، روند نزولی نرخ زاد و ولد و هم زمان افزایش جمعیت سالمندان، زنگ خطر چالش های جمعیتی را در خیلی از استانهای کشور به صدا درآورده است؛ اما دراین میان، گیلان به عنوان سالمندترین استان ایران، وضعیت ویژه تری دارد.
ترکیب سنی نامتوازن، کاهش چشم گیر فرزندآوری، بالا رفتن میانگین سن ازدواج و فرزندآوری، و مهاجرت سالمندان از سایر استانها به گیلان، این استان شمالی را با بحران جمعیتی مواجه کرده است؛ بحرانی که کارشناسان از آن به عنوان «چاه جمعیتی» یاد می کنند.
بر همین اساس مسئولان دانشگاه علوم پزشکی گیلان در نشست خبری به مناسبت هفته ملی جمعیت به بررسی ابعاد این وضعیت نگران کننده و اقدامات انجام شده بپرداخته اند.
کاهش نرخ باروری به زیر یک
«محمدتقی آشوبی»، رییس دانشگاه علوم پزشکی گیلان بامداد چهارشنبه در نشست خبری ضمن اشاره به روند نگران کننده فاکتورهای جمعیت در استان گیلان اظهار داشت: متاسفانه فرهنگ سازی در عرصه فرزندآوری ضعیف بوده و شرایط اجتماعی و اقتصادی سبب کاهش تمایل به فرزندآوری شده است.
وی ضمن اشاره به داده های رسمی اضافه کرد: نرخ باروری در گیلان به حدود ۰.۹ رسیده که بسیار کمتر از نرخ جانشینی ۲.۱ فرزند به ازای هر زن است. این بدان معناست که حتی سطح جایگزینی جمعیت نیز حفظ نمی شود و رشد جمعیت استان منفی شده است.
پیشی گرفتن مرگ از تولد؛ شروع رشد منفی جمعیت
آشوبی اظهار داشت: پارسال برای اولین بار تعداد مرگ ومیر در گیلان از تولد پیشی گرفت. کاهش تولدها در سال ۱۴۰۲ به ۷.۳ درصد رسید که نشان از ورود جدی استان به بحران جمعیتی دارد.
وی اضافه کرد: نتایج این وضعیت تنها مربوط به آینده نیست، حالا نیز در خیلی از حوزه ها همچون بهداشت، آموزش، صنعت و اقتصاد با کمبود نیروی انسانی جوان مواجه هستیم. در آموزش و پرورش معلم کم داریم، در مراکز درمانی پزشک متخصص و در بخش خدمات نیز نیروی کار جوان کم شده است.
آینده ای با ۴۰ درصد جمعیت سالمند
رئیس دانشگاه علوم پزشکی گیلان هشدار داد: اگر این روند ادامه یابد، تا سال ۱۴۲۰ بالاتر از ۴۰ درصد جمعیت استان را سالمندان تشکیل خواهند داد؛ این مساله فشار سنگینی بر حوزه های بهداشت، درمان، بیمه، رفاه و خدمات اجتماعی وارد خواهدنمود.
آشوبی در ادامه به اقدامات انجام شده در حوزه پشتیبانی از درمان ناباروری اشاره نمود و اظهار داشت: مرکز درمان ناباروری بیمارستان الزهرا (س) در رشت راه اندازی شده و خدماتی مانند IVF، IUI و ICSI ارائه می شود. همین طور کلینیک ناباروری طب ایرانی نیز فعال شده که با همکاری دو متخصص، خدمات لازم را به زوجین ارائه می کند.
وی اضافه کرد: در امتداد اجرای قانون پشتیبانی از جوانی جمعیت، ۱۰۰ واحد زمین برای راه اندازی مسکن مهر ویژه دانشجویان متأهل دانشگاه اختصاص یافته و بالاتر از ۹۵ درصد از تکالیف دانشگاه علوم پزشکی گیلان در این حوزه انجام شده است.
پیشنهاد تشکیل قرارگاه جمعیت گیلان
آشوبی با تاکید بر نقش رسانه ها در این حوزه اظهار داشت: فقط گزارش دادن از کاهش نرخ باروری کافی نیست، رسانه ها باید روایت ساز باشند، از خانواده های موفق با چند فرزند الگوسازی کنند و فرهنگ فرزندآوری را در جامعه ترویج دهند.
در پایان، رییس دانشگاه علوم پزشکی گیلان با تاکید بر این که هیچ سیاستگذاری بدون پیوست جمعیتی کامل نیست، از تشکیل «قرارگاه جمعیت استان گیلان» به ریاست استاندار پیشنهاد کرد و اضافه کرد: همه دستگاهها باید در یک ساختار منسجم با رویکرد علمی، عملیاتی و فرهنگی برای روبرو شدن با بحران جمعیت تلاش کنند.
میانگین تعداد فرزندان در گیلان به کمتر از یک نفر رسیده است
«سید مهدی سلیمانی» معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی گیلان ضمن اشاره به کاهش شدید نرخ باروری در استان اظهار داشت: هم اکنون میانگین تعداد فرزندان به ازای هر زن در سن باروری در گیلان، به ۰.۹۴ رسیده و حتی به عدد یک نیز نمی رسد.
وی اضافه کرد: متاسفانه در استان با پدیده افزایش سن ازدواج و سن نخستین فرزندآوری مواجه هستیم که این مساله بر نرخ باروری تأثیر منفی گذاشته است.
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی گیلان ضمن اشاره به روند نزولی نرخ باروری از گذشته تا حالا اشاره کرد: از سال ۱۹۸۶ طی کمتر از ۱۰ سال، نرخ باروری در کشور از بالاتر از ۶ فرزند به کمتر از ۳ فرزند رسید که روندی نگران کننده است.
وی اضافه کرد: بهترین سن برای حاملگی بین ۲۵ تا ۳۰ سال است، اما امروز این فرصت طلایی به علت مسایل اقتصادی، تغییر سبک زندگی و نبود فرهنگ سازی مناسب از دست می رود.
سلیمانی اشاره کرد: هزینه های فرزندآوری بسیار زیاد شده و نیازمند همت و تغییر نگرش در جامعه هستیم؛ همین طور باید با اقدامات فرهنگی مناسب، نگرانی خانواده ها نسبت به فرزندآوری کم شود.
وی در آخر اظهار داشت: تعداد زنان حامله در گیلان خیلی کم است و اگر این روند ادامه یابد، در آینده ای نزدیک با چالش های جمعیتی جدی مواجه خواهیم بود.
نتیجه گیری؛ از هشدار تا اقدام
وضعیت جمعیتی گیلان نه فقط یک هشدار آینده نگر بلکه بحرانی است که آثار آن همین امروز در ابعاد مختلف اجتماعی، اقتصادی و بهداشتی استان قابل مشاهده می باشد، کاهش نرخ باروری به زیر یک، پیشی گرفتن مرگ از تولد و روند رو به افزایش سالمندی، نشانه های روشن ورود استان به «چاه جمعیتی» است؛ چاهی که خروج از آن، نیازمند اقدام فوری، جامع و هماهنگ میان تمام دستگاهها و نهادهای مؤثر است.
جمعیت، ستون پویایی هر جامعه است، اگر امروز برای حفظ آن اقدام نکنیم، فردا باید برای جبران تبعات آن، هزینه های بسیار بیشتری بپردازیم. گیلان باید زنده بماند، جوان بماند و آینده ای پایدار برای نسل های بعدی بسازد.
این مطلب شمالبرگ را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترینهای مرتبط در شمالبرگ
نظرات بینندگان شمالبرگ در مورد این مطلب