باز این چه شورش است،
عاشورا شوری که هر سال بیشتر می شود
از گیلان عاشورا یک واقعه نبود یک مکتب و خط فکری است و آتشی که در نینوا روشن شد چراغ هدایتی است که خاموش نمی گردد.
امروز عاشورا در کشورهای مختلف همچون افغانستان، آذربایجان، بحرین، ایران، لبنان، پاکستان، بنگلادش، هند، عراق و هر کجایی که مسلمان دلداده حسین(ع) هست، برگزار می گردد.
شور عاشورای حسین بن علی(ع) آنچنان گیرا و دلنشین است که در کشورها و مناطقی که هیئت های حسینی و دسته های عزاداری محرم برگزار می گردد نه فقط مسلمانان بلکه پیر و جوان از ادیان و آیین های مختلف هم جذب این تجمعات می شوند که هنوز پس از بیشتر از هزار و چهارصد سال، واقعه عاشورا نه تنها فراموش نشده بلکه حلقه های عزای حسینی هر سال بیشتر از سال قبل می شود.
نخستین مراسم سوگواری عاشورا را زینب(س) خواهر بزرگوار حسین بن علی در اسارت یزیدیان ولی آنچنان مستحکم و با صلابت برگزار کرد که بطور قطع "کربلا در کربلا می ماند اگر زینب نبود" و پس از آن هم شاهد گسترش عزاداری ها و مراسم زنده نگه داشتن یاد و خاطره شهدای کربلا بودیم و این مکتب تا به امروز و پرشورتر از روز گذشته ادامه دارد.
عاشورا تقابل خیر بود و شر، رودررویی روشنی و ظلمت، جدالی که از زمان هابیل و قابیل آغاز شد و تا آخر جهان هرجا زیاده خواهی و پیروی از هوای نفس در مقابل فطرت پاک الهی وجود دارد این تقایل و کشمکش هم وجود خواهد داشت.
لشکری که یک سو سپاه یزید با زیاده خواهی هایش ایستاده بود و این سو خاندان نور بودند... جنگ نابرابر تجهیزات و ادوات جنگی با نیروی قوی ایمان و اراده و آنچنان این ایمان قوی بود که حسین بن علی(ع) حتی کودک شش ماهه اش را همراه آورده بود... همانند جدش نبی اکرم محمد مصطفی(ص) که در روز مباهله در کمال بی آلایشی فقط اهل بیتش را با خوش برد.
پیام عاشورا بیداری است در مقابل نفس عماره، ازادگی است در مقابل اسارت هوای نفس و این پیام آنقدر متعالی است که زمان و مکان نمی شناسد. در هر دوره هر جا انسانی در راه الهی قدم بگذارد تاسی به راه عاشورا همانند چراغ راهی برای طی طریق به سمت کمال الهی خواهد بود.
عاشورا فرصت تمرین شور و شعور حسینی است نه فقط برای یک روز یا یک دهه، بلکه باید هر روزمان عاشورایی و با تاسی به اخلاق حسینی باشد و در کنار عزای محرم، تمرین بندگی و تسلیم رضای الهی را داشته باشیم.
این مکتب آنقدر عظیم و گسترده است و به علت اهمیت تاریخی و اجتماعی عاشورا شاهد تأثیر عمیق آن نه فقط در فرهنگ و شکل گیری دسته ها و هیئت های عزاداری بلکه در عرصه هنر و ادبیات هنرمندان ایرانی و اسلامی هم اثر گذاشته و ابراز ارادت را با این ابزار شاهد می باشیم.
ایرانی ها و شیعیان از گذشته تا به امرو از سرودن شعر تا خلق تابلوی نقاشی و تعزیه و شبیه خوانی همه و همه برای عرض ارادت به حسین بن علی(ع) و پاسداشت واقعه عاشوراست.
در واقع ادبیات عاشورایی در این سال ها و قرن ها به یکی از غنی ترین و حماسی ترین سبک های شعری در ادبیات ما مبدل شده تا جایی که بعضی از این شاعران عمده یا حتی تمام شهرتشان را مدیون سروده های عاشورایی خود هستند.
کسایی مروزی، ناصر خسرو در رثای عاشورا شعر سرودند و قطران تبریزی هم بستن آب به روی امام و یارانش و تشنگی ها را برای سرودن برگزیده و در بیتی می گوید: «رفتی زجهان به تشنگی بیرون/ مانند شهید کربلا بودی».
حتی سنایی که از شاعران سنی بود، بعنوان اولین شاعر اهل سنت در مدح امام حسین سروده است: "خرمی چون باشد اندر راه دین کز بهر حق/ خون روان گشتست از حلق حسین" و یا می سراید: " سراسر جمله عالم پر شهید است/ شهیدی چون حسین کربلا کو؟".
خواجوی کرمانی و ابن حسام از دیگر شعرایی هستند که در زمینه عاشورا شعر سرودند و محتشم کاشانی که او را «پدر مرثیه سرایی ایران» هم نامیده اند و ترکیب بند معروف او با نام «باز این چه شورش است» هنوز هم در عزاداری های ابا عبدالله خوانده می شود و الهام بخش سرایش اشعار عاشورایی زیادی شده است. "باز این چه شورش است که در خلق عالم است/ باز این چه نوحه و چه عزا و چه ماتم است... گر خوانمش قیامت دنیا بعید نیست/ این رستخیز عام که نامش محرم است... در بارگاه قدس که جای ملال نیست/ سرهای قدسیان همه بر زانوی غم است... جن و ملک بر آدمیان نوحه می کنند/ گویا عزای اشرف اولاد آدم است".
در زمینه هنر نقاشی هم آثار گوناگونی خلق شده که یکی از تاثیرگذارترین و ماندگارترین نقاشی های عاشورایی تابلوی «عصر عاشورا» اثر استاد محمود فرشچیان نقاش و نگارگر پیشکسوت است.
پای هنر نقاشی و نقالی به قهوه خانه ها هم کشیده شده و مهم ترین مضمون نقاشی های سبک قهوه خانه ای هم که در گذشته بیشتر رواج داشت، واقعه عاشورا و صحنه هایی از رشادت های امام حسین(ع) و یاران شان در جنگ حق ضد باطل بود و مهم ترین هنرمندان این سبک حسین قوللر آغاسی، حسین همدانی، محمد مدبر و حسین تفتی بودند که آثارشان بر سه محور روایت های حماسی، مذهبی و بزمی متمرکز بود.
در دوران معاصر هم هنرمندان از پرداختن به مفهوم عاشورایی در آثار خود غافل نبودند و همچون هنرمندان نقاش نسل انقلاب، کاظم چلیپا است که چندین اثر در مورد واقعه عاشورا و شهادت یاران امام حسین(ع) خلق کرده که تابلوی «توبه حرّ» مهم ترین آن هاست.
عرض ارادت به آستان مقدس حسین بن علی(ع) و یاران باوفایش به هر وسیله ای و با هر زبانی در واقع "هر کس به زبانی صفت مدح تو گوید/ مطرب به سرود نی و بلبل به ترانه" زمانی اثرگذار و مقبل ایتن خاندان مطهر و وجیه نزد باریتعالی خواهد بود که خویش را متخلق به اخلاق حسینی و عاشورایی در همه ابعاد زندگی نماییم و چه خوب است از امروز این عهد را با خود بندیم و قدم در این راه بگذاریم.
منبع: شمال برگ
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب