مرگ تدریجی با خاك آلوده
شمال برگ: ایسنا در گزارشی آلودگی خاك در مازندران را بررسی نموده كه در نتیجه آن و برمبنای نظر كارشناسان مشخص شده كه زباله و شیرابه هایش، فرسایش خاك، وجود باقیمانده سموم كشاورزی در خاك و نفوذ آلاینده زیست محیطی و صنایع سبب تشدید آلودگی های خاك در مازندران شده و اگر به آن توجه نشود سلامت مردم بیشتر از پیش به خطر می افتد.
با عنایت به موقعیت جغرافیایی و آب و هوای معتدل، كشاورزی در مازندران می تواند یكی از مهم ترین مولفه های رشد و پیشرفت باشد و در این میان باید به عوامل مختلفی كه موجب رونق این بخش میگردد باز توجه كرد و یكی از مواردی كه در بخش كشاورزی در افزایش تولید و به تبع آن درآمد بالای این حوزه موثر است و باید به صورت ویژه به آن توجه كرد، بخش خاك كشاورزی است.
این امر آنچنان حائز اهمیت می باشد كه حتی در دانشگاه های علوم كشاورزی باز گروه "خاك شناسی" با اهداف كلی شناخت خاك و اجزای آن، طبقه بندی انواع خاك ها، مدیریت علمی و جامع نگر اكوسیستم خاك، افزایش حاصلخیزی خاك برمبنای سیستم كشاورزی پایدار به منظور افزایش عملكرد در واحد سطح، تامین غذای سالم و پیشگیری از فرسایش و تخریب خاك به وجود آمده است.
نكته ای كه در مازندران باید به آن توجه كرد، مباحث مربوط به آلودگی خاك است چونكه با عنایت به وابستگی مردم این استان به بخش كشاورزی، اگر خاك آلوده باشد، محصول كشاورزی باز آلوده میگردد و سلامت انسان ها به واسطه مصرف آن محصول به خطر می افتد.
هر چند محمودرضا رمضان پور سرپرست مركز تحقیقات منابع طبیعی مازندران در گفت و گو با خبرنگار ایسنا به این نكته اشاره كرده كه خاك مازندران دارای عناصر سنگین خطرناك نیست اما فرزین فرهادی مدیر آب و خاك و امور فنی و مهندسی سازمان جهاد كشاورزی مازندران به این نكته تاكید می كند كه زباله، مهم ترین عامل آلودگی خاك های مازندران است.
كارشناسان محیط زیست معتقد هستند زباله و دپوی آن، سبب ورود شیرآبه های خطرناك فاضلاب های انسانی و پساب ها به خاك میگردد كه این امر خود علاوه بر نابودی خاك و آلودگی آن، سلامت انسان را به شدت به خطر می اندازد. از سویی دیگر بحث توجه به خاك در مازندران از آنجا جدی میگردد كه رئیس سازمان جهاد كشاورزی مازندران معتقد می باشد تنها نیم میلیون هكتار از خاك این استان قابلیت كشت دارد و میگوید فرسایش آبی و بادی، آلودگی های زیست محیطی و تغییركاربری، بر خاك مازندران، لطمه جدی وارد میكند.
بدین سبب از آنجائیكه 2.5 درصد از اراضی كشاورزی كشور در مازندران وجود دارد، حفظ خاك استان بعنوان تامین كننده اصلی منابع غذایی كشور بسیار حائز اهمیت می باشد و با عنایت به اهمیت خاك در كشور و ضرورت توجه به آن در مازندران، بعضی از كارشناسان، اساتید دانشگاه و نمایندگان مجلس، خواهان تصویب قانونی شدند كه از خاك بتواند در مقابل خیلی از مسائلی كه سبب از بین رفتن آن میگردد حفاظت كند، بدین منظور لایحه قانون حفاظت از خاك از طرف هیئت دولت تصویب و به مجلس برای تصویب ارسال شد كه رئیس ستاد معاونت آب و خاك وزارت جهاد كشاورزی باز از تصویب نزدیك این قانون در آینده ای نزدیك آگاهی داده است.
در این راستا بابك مومنی عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور مازندران با اشاره به ضرورت حفاظت از خاك و زمان مورد نیاز برای تولید آن، در گفت وگو با ایسنا اظهار كرده، در مناطق متفاوت و بسته به شرایط هوازدگی مختلف، زمان تولید خاك آن متفاوت می باشد اما به صورت معمول و مطابق آمارهای جهانی برای تولید هر سانتیمتر خاك زراعی به سالها زمان برای تولید نیاز است. برخی كارشناسان معتقد هستند مسئله خاك از آب مهم تر است و اضافه می كنند آلودگی و فرسایش خاك به اندازه آب برای جامعه ملموس نیست و به سبب اینكه همیشه با آن رو به رو می شویم زیاد به آن توجه نمی گردد.
عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور مازندران با اشاره به عوامل مهم آلاینده های خاك، اشاره كرد: پساب ها، فلزات سنگین و بقایای سموم همچون مهم ترین عوامل آلاینده خاك محسوب می شوند. راه مقابله با نابودی خاك، رفتار با آن به صورت یك موجود زنده است و با عنایت به اینكه خاك به صورت جدی و بیشتر از ۹۵ درصد مواد غذایی انسان ها را تامین می كند و انواع فعالیت های هوازی از آن است باید حایز اهمیت باشد.
مومنی اضافه كرد: در این راستا الگوی حفاظت از خاك باید تغییر كند به صورتی كه در زندگی سنتی گذشته خاك كمتر مورد تهدید قرار گرفته اما با عنایت به اصل ساختار مدرن در كشت و كار افزایش فرسایش حالت جدی تری به خود گرفته است.
وی با اشاره به اینكه فرسایش و الگوی نادرست مصرف آب دو عامل مخرب خاك محسوب می شوند، اشاره كرد: حفظ خاك و كاشت گیاه می تواند از خاكشویی و احداث آبرفت جلوگیری كند و توجه به وجود پوشش گیاهی مهم ترین عامل بازدارنده در سیلاب است به صورتی كه با تخریب پوشش گیاهی، خاك در مقابل سیلاب بی دفاع میگردد.
عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور مازندران با اشاره به اینكه خالی شدن دامنه ها از پوشش گیاهی مهم ترین عامل سیلاب تلقی می شود، اظهار داشت: اگر به این نكته توجه نكنیم بارش هایی كه می تواند سازنده و تامین كننده جبران كم آبی باشد منجر به سیلاب میگردد.
این استاد دانشگاه با اشاره به آلودگی آب و تأثیر آن در خاك، اظهار داشت: بیشترین منابع آلاینده، صنایع هستند چونكه سپس آلودگی آب می توانند سبب آلوده شدن خاك شوند. آلاینده های صنعتی و پساب كارخانه ها سبب آلودگی آب و خاك میگردد اما در كشور و مازندران برخورد جدی با این صنایع صورت نمی گیرد.
مومنی در ادامه با اشاره به اینكه باقیمانده سموم در بخش كشاورزی باز در میزان آلایندگی خاك مؤثر است بر ضرورت نظارت كارشناسان آگاه بر مصرف آن، تاكید و اشاره كرد: متاسفانه در دسترس بودن سموم كشاورزی برای كشاورزان و مصرف آزاد آن، تهدیدی برای خاك شمرده می شود.
وی اشاره كرد: با وجود اینكه هنوز قوانین منابع طبیعی كاملا كارآمد در سازمان های مربوطه مانند محیط زیست برای مقابله با تهدیدخاك و آب وجود ندارد، حدود ۲۰ سال از دست به دست شدن لایحه حفاظت از خاك در مجلس می گذرد و هنوز تبدیل به قانون نشده است.
عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور مازندران به بحث سوزاندن بقایای گیاهی سپس برداشت محصول در مازندران اشاره و اظهار نمود: سوزاندن اراضی كشاورزی به میكروارگانیسم ها، مواد آلی و معدنی موجود در آب و خاك لطمه می رساند اما با وجود اینكه در بخش كشاورزی و محیط زیست قوانین جدی در این زمینه وجود دارد اجرای قانون به درستی صورت نمی گیرد و ضوابط مشخصی باز وجود ندارد.
به گزارش شمال برگ به نقل از ایسنا، از ۱۶۰ میلیون هكتار خاك موجود در كشور بیشتر از ۵۰ درصد غیرقابل زرع بوده و تنها كمتر از نیم میلیون هكتار از خاك مازندران دارای كیفیت مناسب برای كشت است كه با وجود محوریت كشاورزی در امر توسعه در این استان، توجه و حفاظت از خاك بعنوان یكی از پایه های اساسی تولید مواد و امنیت غذایی در مازندران را دو چندان می كند. بر این اساس اگر همچنان بی توجهی به خاك در مازندران ادامه یابد، بدون شك روزی فرا خواهد رسید كه خاك، سرمایه ای گران بها خواهد شد كه باید برای همیشه آنرا "خاك" كرد.
گزارش از: راضیه عنایتی و سیداحمد حسینی خبرنگاران ایسنا
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب