شاخسی واخسی جلوه ای از ارادت مردم آستارا به امام حسین(ع)
شمال برگ: مراسم عزاداری سنتی شاخسی واخسی که در روستای شونده چولا آستارا برگزار می شود، هر ساله با حضور پرشور مردم و نوای عزاداری یاد و خاطره شهدای کربلا را زنده نگه می دارد.
خبرگزاری مهر، گروه استان ها - علی ساسانیان: در دل کوه های سبز و جنگل های انبوه آستارا، هنوز صدای کاروان کربلا شنیده می شود، شونده چولا روستایی کوچک و کم جمعیت در قسمت مرکزی آستارا، هر ساله در ماه قیام و خون به میعادگاه عاشقان اباعبدالله الحسین (ع) تبدیل می شود، مردمان این روستا با آیین دیرینه و سنتی «شاخسی واخسی»، عشق و ارادت خویش را به امام شهیدان نشان می دهند؛ آئینی که ریشه در تاریخ و فرهنگ این منطقه از استان گیلان دارد.
سنتی زنده در دل فراموشی
در دورانی که خیلی از آیین های بومی به دست فراموشی سپرده شده اند، شاخسی واخسی همچنان در شونده چولا زنده مانده است. با آغاز ماه محرم، جوانان، پیران و کودکان روستا با لباس های مشکی و چهره هایی اندوهگین، در محوطه خاکی مسجد حضرت ابوالفضل العباس (ع) گرد هم می آیند. دو صف روبه رو تشکیل می شود و نوای «شاخسی»، «واخسی» در فضای روستا طنین می افکند.
آئینی با ریشه های فرهنگی و مذهبی
واژه «شاخسی» برگرفته از «شاه حسین» و «واخسی» به معنای «وای حسین» است. در این آئین، هر دسته با فریادهای هماهنگ، شهادت مظلومانه امام حسین (ع) و یارانش را به تصویر می کشند. ریشه های این سنت به سالیان پیش بازمی گردد و نوعی نمایش از وفاداری به خاندان (ع) است در شونده چولا، این مراسم نه تنها رنگ و بوی مذهبی دارد، بلکه بخشی از هویت قومی مردم بحساب می آید.
یکی از نکات قابل توجه سال جاری، حضور فعال نوجوانان و جوانان در مراسم بود نوجوانانی که نه با زبان مکتوب، بلکه از ته قلب و با سردادن شاخسی واخسی، تاریخ و فرهنگ خویش را بازگو می کردند این پیوند بین نسل ها نشان از آینده داری این سنت دارد.
نذر، احسان و همدلی
در حاشیه مراسم، اهالی روستا و عزاداران حسینی با پخت آش، نان محلی و توزیع نذورات، جلوه ای از همبستگی اجتماعی و معنوی را به نمایش گذاشتند ساده زیستی و خلوص نیت، بیشتر از هر چیز در این آیین مشهود است؛ چیزی که گاه در هیاهوی شهر های بزرگ گم می شود.
«حاج محب اله شیارگر» عضو هیأت امنای مسجد و یکی از برگزارکنندگان اصلی این مراسم در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار نمود: سالیان سال است که آیین شاخسی واخسی در این مسجد برگزار می گردد.
وی اضافه کرد: ما این سنت را از پدران مان آموخته ایم و تلاش داریم آنرا به نسل های بعدی هم منتقل نماییم، این سوگواری فقط یک مراسم نیست، بخشی از هویت ما است.
«رضا علی زاده» نوجوان ۱۶ ساله ای که در صف عزاداران شرکت کرده بود در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: من از کودکی در این مراسم شرکت می کنم. هر سال شب تاسوعا همراه پدرم می آیم و در دسته می ایستم.
وی افزود: فریاد زدن «شاه حسین، وای حسین» حس خاصی دارد که با هیچ چیز قابل قیاس نیست.
«پیمان ناصری زارع» فرهنگی و کارشناس ارشد ایرانشناسی، هم در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار نمود: شاخسی واخسی فقط یک سنت مذهبی نیست، یک میراث زنده است که باید حفظ شود.
ناصری افزود: انسجام، هماهنگی و معنای عمیق شعارها نشان داده است که چقدر فرهنگ عاشورایی در دل مردم این منطقه زنده است.
«سعید احمدپور» یکی از اهالی شهر آستارا، که در این مراسم حضور پیدا کرده بود، اظهار نمود: من هر ساله با خانواده ام جهت شرکت در این مراسم به شونده چولا می آیم.
وی افزود: فضای روحانی این مراسم بی نظیر است امیدوارم جوان ترها هم همین عشق و علاقه را حفظ کنند.
شونده چولا؛ نگین کوچک آیین های ماه محرم
این روستا با جمعیتی کمتر از ۵۰ نفر، یکی از معدود مناطقی است که هنوز شاخسی واخسی را با شکل اصیل خود برگزار می نماید در حالیکه در خیلی از مناطق این آیین به فراموشی سپرده شده، مردم این روستا هر ساله آنرا با شکوهی درخور برگزار می کنند.
این آیین سنتی بیشتر از نیم قرن است که در روستاهای مرزی شهرستان آستارا برگزار می گردد و جلوه ای از وحدت و دلدادگی مردم این دیار به فرهنگ عاشورا و حضرت سیدالشهدا (ع) است.
آئین «شاخسی، واخسی» نمادی از فرهنگ مذهبی مردم منطقه آستارا و نمونه ای کم نظیر از سوگواری منظم، هماهنگ و مردمی است که هر ساله با شکوه خاصی برگزار می گردد.
منبع: shomalbarg.ir
این مطلب شمالبرگ را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترینهای مرتبط در شمالبرگ
نظرات بینندگان شمالبرگ در مورد این مطلب