به بهانه روز جهانی حیات وحش؛
حیات وحش در خطر زنگ اخطار برای تنوع زیستی
به گزارش شمال برگ، اصفهان محافظت از گونه های درحال انقراض به یکی از مهم ترین دغدغه های زیست محیطی جهان تبدیل گشته است. تخریب زیستگاه ها، شکار غیرقانونی و تغییرات اقلیمی، خیلی از گونه های ارزشمند، همچون یوزپلنگ آسیایی، گوزن زرد ایرانی و هوبره را در آستانه انقراض قرار داده اند.
در دنیای امروز، صیانت از حیوانات و گونه های درحال انقراض به یکی از مهم ترین مسایل زیست محیطی تبدیل گشته است. تغییرات اقلیمی، تخریب زیستگاه ها، شکار غیرقانونی و آلودگی محیط زیست همچون عواملی هستند که موجب کاهش جمعیت خیلی از گونه های جانوری شده اند. این مسئله نه فقط تهدیدی برای تنوع زیستی است، بلکه تاثیرات منفی زیادی بر اکوسیستم ها و حتی سلامت انسان ها دارد.
طبق آمار اعلامی سازمان حفاظت محیط زیست، طی نیم قرن اخیر ۷۰ درصد گونه های برجسته حیات وحش را از دست داده ایم و خیلی از گونه ها همچون یوزپلنگ آسیایی نیز در لبه پرتگاه انقراض قرار دارند. یکی از مهم ترین گونه های درحال انقراض، یوزپلنگ ایرانی است که به سبب شکار بدون مجوز و تخریب زیستگاه های طبیعی خود، جمعیت آن به شدت کم شده است، همین طور گونه هایی مانند کرگدن، لاک پشت های دریایی و گوریل ها نیز در معرض خطر انقراض قرار دارند. صیانت از محیط زیست و گونه های درحال انقراض نیازمند همکاری و کوشش های جهانی است.
سازمان های بین المللی مانند CITES(پیمان تجارت بین المللی گونه های جانوری و گیاهان وحشی در معرض خطر) تلاش می کنند که با نظارت بر تجارت حیوانات وحشی و گونه های گیاهی ارزشمند، از انقراض آنها جلوگیری نمایند، همین طور افزایش آگاهی عمومی و آموزش مردم درباره ی اهمیت صیانت از محیط زیست و گونه های درحال انقراض می تواند نقش برجسته ی در کاهش تهدیدات زیست محیطی ایفا کند. بطور کلی، صیانت از حیوانات و گونه های درحال انقراض و محیط زیست نیازمند توجه و کوشش های جدی از طرف همه افراد جامعه است. با همکاری و همبستگی جهانی، می توانیم آینده ای پایدارتر و سالم تر برای نسل های آینده فراهم نماییم.
امیر فرح نسب، متخصّص علوم محیط زیست، تنوّع زیستی و اکولوژی در گفت و گو با ایسنا می گوید: ۱۳ اسفند مقارن با ۳ مارس به عنوان روز جهانی حیات وحش نام گذاری شده و این روز فرصتی مغتنم، برای تأمل در اهمیت تنوع زیستی و نقش حیاتی آن در زندگی بشر و اکوسیستم های طبیعی محسوب می شود. این روز بهانه ای است برای افزایش آگاهی عمومی مردم درباره ی گونه های گیاهی و جانوری که در معرض خطر انقراض قرار دارند، همین طور لزوم صیانت از زیستگاه های طبیعی آنها که از موارد مهم در موضوع محیط زیست و گونه های جانوری است.
وی با اشاره به دنیای حیوانات در محیط زیست می افزاید: حیات وحش شامل گونه های مختلف جانوری و گیاهی است که بخش مهمی از چرخه زیستی زمین را می سازند. این موجودات در کنار هم اکوسیستم های پایداری را ایجاد کرده و خدمات متعدّدی همچون تامین غذا، تصفیه هوا، تنظیم اقلیم و حفظ تعادل زیستی را برای انسان و طبیعت فراهم می کنند.
این عضو گروه علوم پایه دانشگاه فرهنگیان تشریح می کند: از میان رفتن هر گونه گیاهی و حیوانی از زنجیره محیط زیستی تأثیری جبران ناپذیر بر اکوسیستم خواهد داشت که متاسفانه کارهای انسانی همچون جنگل زدایی، تغییرات اقلیمی، شکار غیرقانونی و آلودگی های زیست محیطی، حیات وحش را به شدت تحت تأثیر قرار داده است.
فرح نسب با اشاره به گونه های انقراضی حیوانات می گوید: خیلی از گونه ها به سبب کاهش زیستگاه و تغییرات محیطی در معرض خطر انقراض قرار دارند، به عنوان مثال گونه هایی مانند یوزپلنگ آسیایی، خرس سیاه آسیایی، فوک دریای خزر، گور ایرانی(زیرگونه ای از گورخر آسیایی است که در معرض خطر انقراض قرار دارد)، گوزن زرد ایرانی و مواردی دیگر که باید توجه داشت، برخی گونه های نادر پرندگان مانند هوبره، اردک سرسفید و بالابان، همین طور برخی از گونه های خزنده، گونه هایی از ماهی ها همچون ماهی آفانیوس(گورخری) اصفهانی و کپوردندان و دوزیستانی چون سمندرها در کشور ما لطمه پذیر و در آستانه انقراض اند.
وی با اعلان اینکه گونه های حیوانات انقراضی با کاهش شدید جمعیت روبه رو هستند و این مساله زنگ خطری جدی برای آینده تنوع زیستی، گیاهی و جانوری در کشور ایران شمرده می شود، خاطرنشان می کند: معضل محیط زیستی، گیاهی و جانوری در بر دارنده لزوم مشارکت همگانی در صیانت از حیات وحش است، همین طور صیانت از حیات وحش تنها وظیفه دولت ها و سازمان های دیگر نیست، بلکه همه ما در قبال این میراث طبیعی مسئول هستیم.
این دارنده فلوشیپ حکمرانی دریاهای منطقه ای و علوم اقیانوس پیرامون راه های صیانت از محیط زیست تصریح می کند: کاهش مصرف پلاستیک، حفظ زیستگاه های طبیعی، پشتیبانی از سازمان های فعّال در عرصه طبیعت، و افزایش آگاهی عمومی همچون اقداماتی است که می تواند به صیانت از این گنجینه های باارزش کمک نماید.
فرح نسب می افزاید: روز جهانی حیات وحش فرصتی است تا به ارزش و اهمیت طبیعت پیرامون خود بیشتر بیندیشیم و برای حفظ آن قدمهای مؤثرتری برداریم، برای اینکه صیانت از گونه های جانوری و زیستگاه های آنها نه فقط به سود محیط زیست، بلکه به سود نسل های آینده خواهد بود.
وی تأکید می کند: هر یک از ما می توانیم با افزایش آگاهی و اقدامات مسئولانه، نقشی در حفظ این سرمایه های گرانقیمت ایفا نماییم.
این موسس گیاه بوم گردی شهری می گوید: هر چند که انقراض یک پدیده بطورکامل طبیعی است و از شروع ایجاد حیات روی کره زمین وجود داشته، امّا امروزه سرعت از میان رفتن گونه ها بیش از گذشته بالا رفته است.
فرح نسب با اشاره به تکنولوژی های جدید در امتداد روبرو شدن با بحران انقراض اضافه می کند: یکی از راهکارهای نوین برای روبرو شدن با بحران انقراض گونه های حیوانی، استفاده از فناوری های اصلاح ژنتیکی است که با بهره گیری از تکنیک هایی مانند ویرایش ژنوم CRISPR و کلون سازی، دانشمندان در تلاش اند تا گونه های در معرض خطر را از نابودی نجات دهند، همین طور این فناوری ها می توانند به افزایش تنوع ژنتیکی، افزایش مقاومت در مقابل بیماریها و بهبود توانایی سازگاری با تغییرات محیطی کمک کنند.
وی خاطرنشان می کند: برخی محققان درحال بررسی امکان احیای گونه هایی هستند که در دهه های اخیر منقرض شده اند، مانند ماموت ها و تعدادی از گونه های پرندگان نادر که امیدواریم با همکاری یکدیگر برای مادرمان زمین، یعنی تنها سکونتگاه فعلی بشر، موثّر باشیم و با آگاهی و انتقال این آموزه ها به سایران، از تنوّع زیستی اعجاب انگیز گیاهی و جانوری آن حفاظت نماییم، برای اینکه این میراث باارزش و خاص در دل کشورمان ایران بوده و باید آنرا به درستی و امانت به نسل آینده منتقل نماییم.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب