شمال برگ ShomalBarg.ir

چای ایرانی چه كم از وارداتی دارد!؟

چای ایرانی چه كم از وارداتی دارد!؟

به گزارش شمال برگ مازندران شاید آن زمان که کاشف السلطنه، بذر و بوته های چای را با خود به ایران آورد هیچگاه تصور نمی کرد که چای داغ دیشلمه او، روزی یخ کرده و از دهان بیفتد تا ایران باز هم محتاج واردات این محصول پرمصرف شود؛باید گفت میزان تولید چای داخلی، حدودا یک چهارم نیاز کشور را تأمین نموده و مابقی از محل واردات تأمین می شود.


به گزارش شمال برگ به نقل از ایسنا، چای پرمصرف ترین نوشیدنی جهان بعد از آب است که بعنوان یکی از مواد غذایی اصلی مصرفی خانوارهای ایرانی به حساب می آید، از نام قهوه خانه های کنونی پیداست که پیشینه رواج چای در میان ایرانیان، متجاوز از یک قرن نیست اما در همین مدت چای ایرانی، سرد و گرم بسیار چشیده است.
نکته قابل توجه در مورد این فرآورده محبوب، گستره و پراکندگی کشت آن در کشور است، مطابق آمارها ۹۰ درصد مزارع چای کشور در استان گیلان و ۱۰ درصد در مازندران قرار دارد؛ مجموع سطح زیر کشت باغات چای حدود ۲۶ هزار هکتار بوده که در محدوده ای به طول ۲۰۳ و عرض ۹۰ کیلومتر از غرب گیلان در منطقه فومنات تا غرب مازندران در شهر کلارآباد به صورت نامنظم، مجزا، با فواصل کم و زیاد و دور و نزدیک گسترده شده است به صورتی که حدود ۳۰ درصد باغ ها در جلگه و باقی در مناطق کوهپایه ای قرار داشته و رقمی بیشتر از ۶۰ هزار نفر در صنعت چای کشور اشتغال دارند.
در مازندران اما پراکندگی این محصول، محدود به سه شهرستان رامسر، تنکابن و عباس آباد با داشتن ۲ اداره چای در شهرستان های رامسر و تنکابن است؛ شهرستان عباس هم که تحت نظارت تنکابن اداره می شود تنها با داشتن یک کارخانه چای و مزارع اندک در شهر کلارآباد، سهم کمتری از پراکندگی چای در مازندران دارد.


اوضاع چای تنکابن سال جاری خوب بود
رئیس اداره چای تنکابن با مطلوب توصیف کردن وضعیت چای در سالجاری، مساحت باغات چای این شهرستان را حدود ۱۰۰۰ هکتار شامل فعال و غیرفعال عنوان نمود و اظهار داشت: سال جاری در تنکابن ۳۵۴۴ تن برگ سبز چای به ارزش ۱۴۰ میلیارد ریال از ۶ کارخانه فعال چایسازی در منطقه خریداری شد و کل مطالبات چایکاران پرداخت شده است.
خسرو سیاسرنژاد، در گفت و گو با ایسنا از افزایش تولید ۶ درصدی چای نسبت به سال قبل اطلاع داد و اظهار نمود: قیمت تضمینی خرید برگ سبز درجه یک از چایکاران با افزایش نسبت به سال قبل ۴۶ هزار ریال و درجه دوم هم ۳۳ هزار ریال بود که همین مبحث باعث رضایتمندی نسبی چایکاران و کارخانه داران را فرآهم آورد.
وی از پرداخت تسهیلات متنوع به چایکاران در زمینه های به زراعی، هرس کردن، تعمیر و نگهداری از محل صندوق پشتیبانی از توسعه صنعت چای کشور سخن گفت و اضافه کرد: تابحال حدود ۱۸۶ میلیون تومان تسهیلات به ۱۱۵ نفر با کارمزد ۴ درصد پرداخت شده که بازپرداخت این وام ها طی سه مرحله از محل خرید برگ سبز، در چین های بهاره و تابستانه و پائیزه سال بعد تأمین می شود.
سیاسرنژاد ضمن اشاره به روند مناسب چای در سالجاری، وضعیت سال آینده این صنعت را رو به رشد و پیشرفت پیش بینی نمود و اضافه کرد: با عنایت به افزایش فروش چای داخلی، ذائقه مردم به سمت استفاده از این محصول ایرانی رفته چونکه چای ایرانی علاوه بر قیمت کمتر نسبت به چای خارجی، کاملا سالم و ارگانیک و بدون مواد افزودنی است ازاین رو مقرون به صرفه و مناسب تر است.
وضعیت رامسر هم مطلوب است
رئیس اداره چای شهرستان رامسر هم اوضاع چای و شاغلان آن امسال را بهتر از سنوات گدشته اعلام نمود و اظهار داشت: سال جاری با عنایت به نگاه ویژه مسؤلان، افزایش قیمت برگ سبز و اعطای تسهیلات متنوع، انگیزه و نشاطی در میان چایکاران بوجود آمده و سال آینده هم با بِه باغی و فعال شدن باغات رها شده، تمایل بیشتری برای کار در اراضی چای وجود دارد. علاوه بر این کارخانجات هم سال جاری فروش بیشتری در چای خشک به دست آوردند و تمایل دارند که با بالابردن کیفیت و کمیت و توجه به رقابت موجود در بازار چای ایرانی و خارجی، فروش مضاعفی را تجربه کنند.

اردلان بالابندیان در گفت و گو با ایسنا، مساحت کل باغات فعال و غیرفعال (رها شده) شهرستان رامسر را حدود ۱۱۰۰ هکتار با پراکندگی ۷۵ درصد در کوهپایه و ۲۵ درصد جلگه ای اعلام و تصریح کرد: سال جاری در مجموع ۸۷۱ تن برگ سبز چای به ارزش ۳ میلیارد ۴۲۶ میلیون تومان که شامل ۴۹ درصد برگ سبز درجه دوم و ۵۱ درصد درجه یک بوده از باغات شهرستان خریداری شد.
بالابندیان، ضمن اشاره به وجود ۳ کارخانه چای فعال از چهار کارخانه موجود در سطح شهرستان رامسر و هزار چایکار شاغل در این حوزه خاطرنشان کرد: خرید تضمینی برگه سبز چای هر ساله از آغاز اردیبهشت ماه شروع و تا آخر مهرماه ادامه دارد و باغات چای به صورت پراکنده در حدود ۸۰ روستای شهرستان وجود دارد که از آن جمله می توان به روستاهای طالش سرا، بهارپشته، کتالم، سادات شهر، طالش محله، کوزه گر محله، آسیاب سر، بخش هایی از دریاپشته، توبون و تنگدره اشاره نمود.
رئیس اداره چای شهرستان رامسر از طریق اندازی سامانه صدور دفترچه الکترونیکی چایکاران امسال به علت شیوع کرونا اطلاع داد و تصریح کرد: سازمان چای جهت تسهیل صدور و تمدید دفترچه، این سامانه را که شامل مشخصات هر چایکار بوده تشکیل داد؛ چایکاران می توانند از منزل و بدون رفتن به مراکز دولتی، برای دریافت دفترچه برگ سبز به این سامانه رجوع کنند و با عرضه کد ملی و شماره شناسنامه با دسترسی به صفحه شخصی خود، دفترچه را که به صورت یک برگی است چاپ و استفاده کنند.
زوایای پنهان صنعت چای مازندران
باوجود مطلوب توصیف کردن وضعیت چای از زبان مسؤلان اما این صنعت در مازندران زوایای پنهانی هم دارد، مشکلاتی که همانند گرمای خورشید بر روی برف، سبب کوچکتر شدن مساحت باغات چای طی سالهای اخیر شده است و همچون بیماریِ مزمنی در کالبد صنعت چای کشور بدون هیچ دارو و درمانی، رفته رفته می رود که این بخش از صنعت بزرگ کشاورزی را نابود کند.
یک کارشناس و ناظر کارخانجات چای تنکابن، اعتقاد دارد هرچند امسال به علت افزایش تناژ برداشت، افزایش قیمت چای و مطلوب عمل کردن سازمان چای در پرداخت قدرسهم خود، وضعیت این محصول نسبت به سالهای گذشته خوب بوده اما چایکاران همیشه ناراضی هستند چونکه به صورت کلی قیمت ها در تمام محصولات کشاورزی تناسبی با تورم در جامعه ندارد.
عباس عبدالملکی در گفت و گو با ایسنا یکی از دغدغه های اصلی باغداران را تفاوت قیمت خرید تضمینی برگ سبز چای و قیمت چای خشکِ عرضه شده در بازار دانست و خاطرنشان کرد: قیمت خرید تضمینی در بهترین حالت هر کیلو چهار هزار و ۶۰۰ تومان از چایکار بوده اما فروش چای سیاه خشک در بازار حدودا کیلویی ۷۰ هزار تومان است، علاوه بر این بخشی از نارضایتی ها هم به تاخیر در پرداخت وجه به چایکاران توسط برخی کارخانه ها بازمی گردد.
عبدالملکی با اشاره به اینکه مشکلات حوزه چای از نقطه نظر شاغلان این صنعت متفاوت می باشد تصریح کرد: از نگاه مدیر کارخانه، سازمان چای با تغییر رویکرد خود در سالجاری، چتر حمایتی خویش را برداشته به صورتی که یارانه ۳۵ درصدی حالا به ۲۰ درصد تقلیل یافته است؛ از دید کشاورز، بهای برگ سبز چای نسبت به چای خشک خیلی کم است؛ از نگاه مسئولین هم قصور در پرداخت وجه برگ سبز توسط کارخانجات در زمره مشکلات این صنعت است.
وی در پاسخ به این پرسش که با عنایت به جمیع جوانب آیا چایکاران تمایل به ادامه فعالیت دارند یا خیر خاطرنشان کرد: هرچند برگ سبز چای از لحاظ قیمت، نسبت به سایر محصولات کشاورزی بهای کمتری دارد اما حُسن آن در خرید تضمینی است؛ اما با عنایت به این که تمام زمین های روستایی ارزش پیدا کرده اند بطور قطع کشاورزان و به ویژه چایکاران به درآمد محصول خود راضی نیستند.
این کارشناس و بازرس کارخانجات چای با ذکر مثالی در تشریح علل اصلی ناراضایتی چایکاران و کشاورزان مازندران خاطرنشان کرد: از یک هزار مترمربع باغ چای، در کلِ فصل بهره برداری نهایتا می توان در بهترین حالت ممکن ۸ تا ۱۰ میلیون درآمد بدست آورد اما همین قطعه زمین حتی در پرت ترین روستای منطقه، قیمتی حداقل برابر یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان به ازای هر متر مربع دارد که فروش آن بیشتر از یک میلیارد عایدی از آن کشاورز خواهد کرد، ازاین رو قاعدتا کشاورز ناراضی است.
عبدالملکی سطح پراکندگی باغات چای شهرستان تنکابن را در بخش های مرکزی، خرم آباد و نشتا معرفی نمود و اضافه کرد: بیشترین سهم باغات در تنکابن از آنِ روستاهای بالابند، حاجته، پلطان، مهاجرآباد، چلاسر، سلیمان آباد، شعیب کلایه، گرماپشته و قلعه گردن است که در این محدوده ۶ کارخانه فعال مشغول به فعالیت هستند.
باغ چای ۲۰ هکتاری سالهاست رها شده است
وی در پاسخ به پرسشی در خصوص وضعیت باغ چای ۲۰ هکتاری روستای شعیب کلایه اظهار نمود: این باغ متعلق به بنیاد مستضعفان است که سال جاری هم بدون پیمانکار و مستاجر بود و مدتی است که رها شده و دلیل آن این است که بنیاد سیاست اصلاحی در باغ نداشته و صرفاً آنرا اجاره می دهد، ازاین رو وقتی یک باغ چایِ بسیار بزرگ، به مدت فقط یکسال به پیمانکار اجاره داده می شود بطور قطع شخص به دنبال منفعت و برداشت از باغ بوده تا به دنبال اصلاح و به زراعی باشد.
این کارشناس چای اضافه کرد: از آنجائیکه اقدامات اصلاحی در باغ انجام نشده است، بوته ها حالت جنگلی پیدا کردند و ازاین رو ترغیبی از جانب کارخانجات برای خرید برگ سبز چایِ باغ بیناد وجود ندارد چونکه چای خشک حاصل از آن در آنالیز آزمایشگاهی مود قبول نبوده و میزان فیبر برگ چای بالا اعلام می شود که این مورد بر بازایابی و فروش محصول تأثیر مستقیم خواهد داشت.
عبدالملکی ضمن اشاره به اینکه کارخانه های منطقه به علت فوق، نظر منفی نسبت به چای مزرعه بنیاد دارند خاطرنشان کرد: عدم استقبال کارخانه ها از برگ سبز باغ بنیاد از یک طرف و منفعت طلبی همراه با عدم تمایل پیمانکاران برای انجام فعالیتهای به زراعی به جهت هزینه اجاره سنگین ۷۵ تا ۸۰ میلیون تومانی باغ از طرفی، سبب شده تا این باغ چای ۲۰ هکتاری رها شده و غیرفعال باقی بماند.





منبع:

1399/11/05
14:21:50
0.0 / 5
1210
تگهای خبر: اجاره , الكترونیكی , تولید , خرید
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)

تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب
لطفا شما هم نظر دهید
= ۷ بعلاوه ۱
شمال برگ shomalbarg